ΧΊΤΛΕΡ ΓΙΑ ΧΙΛΙΑ ΧΡΌΝΙΑ

 

Φυλή: Μια Βιολογική Πραγματικότητα (Μέρος Β')

Η φυλετική προϊστορία της Ευρώπης/Ο σχηματισμός της Ευρωπαϊκής Φυλής

  Μετά την άφιξη των Cro-Magnon στην Ευρώπη 48.000 χρόνια πριν, και την μετέπειτα επικράτηση τους επί των Νεάντερταλ, εμφανίζονται οι πρώτες ανθρώπινες ευρωπαϊκές ομάδες κυνηγών τροφοσυλλεκτών κατά την Ολόκαινη περίοδο, λίγο μετά το τέλος της Εποχής των Παγετώνων, 11.600 χρόνια πριν.

Οι ομάδες αυτές ονομάστηκαν αναλόγως της περιοχής στην οποία εντοπίζονται ως εξής: 

• Δυτικοί Κυνηγοί - Τροφοσυλλέκτες ( Western Hunter Gatherers - WHG ) 

• Σκανδιναβοί Κυνηγοί - Τροφοσυλλέκτες ( Scandinavian Hunter Gatherers - SHG ) 

• Ανατολικοί (Ευρωπαίοι) Κυνηγοί - Τροφοσυλλέκτες ( Eastern [European] Hunter Gatherers ) 

 Η Ευρώπη αρχικά ήτο χωρισμένη σε Δυτικούς και Ανατολικούς τροφοσυλλέκτες, αργότερα σχηματίστηκαν οι Σκανδιναβικές ομαδες. Συγκεκριμένα, βάσει δειγμάτων, η μισή καταγωγή και παραπάνω (58%) των Σκανδιναβών τροφοσυλλεκτών αποτελεί Δυτικό τροφοσυλλέκτη (WHG) και η υπόλοιπη (42%) τροφοσυλλέκτη της Ανατολικής Ευρώπης (EHG). Συνεπώς είναι μια μίξη των προαναφερθέντων πληθυσμών. Οι Ανατολικοί τροφοσυλλέκτες επίσης, όφειλαν το 91% της καταγωγής τους σε μια ομάδα πολύ συγγενική με τους Δυτικούς τροφοσυλλέκτες. [1] [2] 

Οι ομάδες αυτές επί της ουσίας απετέλεσαν τους πρώτους "αυτόχθονες" κατοίκους της Ευρώπης και για πολλές χιλιετίες ήσαν τα κυρίαρχα πληθυσμιακά σύνολα στην Ευρώπη. Από φαινοτυπικής απόψεως, οι Ευρωπαίοι τροφοσυλλέκτες είχαν πιο σκούρο δέρμα από τους σύγχρονους Ευρωπαίους σύμφωνα με τους φαινοτυπικούς γενετικούς πολυμορφισμούς (SNPs) για το δέρμα που εντοπίστηκαν στα διαθέσιμα δείγματα, αλλά παρόλα αυτά είχαν γαλάζια μάτια τα οποία κληρονόμησαν έπειτα στους σύγχρονους Ευρωπαίους. Αυτό ίσως και να εξηγεί και τον λόγο που πέρα από την προσαρμογή στο περιβάλλον, οι Σκανδιναβοί έχουν υψηλά ποσοστά γαλάζιων ματιών καθώς έχουν από τα υψηλότερα ποσοστά καταγωγής Δυτικών κυνηγών τροφοσυλλεκτών στο DNA τους σε σχέση με άλλους λαούς της Ευρώπης. [3] Να σημειωθεί ότι η γενετική αλληλουχία για το ξανθό μαλλί, υπήρχε τότε στους EHG. [4]

Ευρωπαίος Κυνηγός - Τροφοσυλλέκτης 7.000 χρόνια πριν - La Braña-Arintero site, León, Spai

  Περί του 10.000 π.Χ. και 8.000 π.Χ. συντελείται μια κοσμοϊστορική αλλαγή για το ανθρώπινο είδος, η νεολιθική επανάσταση. Ο άνθρωπος παύει να ζει ως κυνηγός - τροφοσυλλέκτης και μαθαίνει να αποθηκεύει την τροφή του, αλλά πρωτίστως ανακαλύπτει την γεωργία, την καλλιέργεια τροφής και την κτηνοτροφία. Η αλλαγή αυτή συντελείται αρχικά στην Μέση Ανατολή και σιγά σιγά το ρεύμα αυτό εξαπλώνεται στην Μικρά Ασία και τέλος στην Ευρώπη. Ο πληθυσμός που έφερε στην Ευρώπη την γεωργία αναφέρεται από τους επιστήμονες ως Early European Farmers (EEF) ( για συντομία θα αναφέρονται στο άρθρο ως Νεολιθικοί αγρότες ).

Οι τελευταίοι έφτασαν πρώτα στον ελλαδικό χώρο γύρω στο 6500 - 7000 π.Χ. και ανέπτυξαν σημαντικό νεολιθικό υλικό πολιτισμό, και από εκεί εξαπλώθηκαν στην υπόλοιπη Ευρώπη φτάνοντας μέχρι και τον ευρωπαϊκό Βορρά. [5]  

Οι νεολιθικοί αγρότες σύμφωνα με τα γενετικά ευρήματα, έφεραν την μετάλλαξη για το λευκό δέρμα στην Ευρώπη [6] Μέχρι το 5.000 π.Χ. όλη η Ευρώπη κατοικείτο από Νεολιθικούς αγρότες, οι οποίοι είχαν περιορίσει, αφομοιώσει ή εκτοπίσει τους πρώτους κατοίκους της ηπείρου. Ανθρωπολογικά, οι νεολιθικοί αγρότες ομοίαζαν στον μεσογειακό φυλετικό τύπο. Είχαν ευρυπροσωπεία, λεπτορρινία ή μεσορινία και δολιχοκεφαλία. [7] 

Τέλος, οι Νεολιθικοί αγρότες αποτελούν τους δημιουργούς του Κυκλαδίτικου και Μινωικού πολιτισμού, και ενδεχομένως αυτοί οι αρχαίοι κάτοικοι του ελλαδικού χώρου να είναι οι Πελασγοί, τους οποίους ανέφεραν οι αρχαίοι Έλληνες συγγραφείς. Συγκεκριμένα, οι Πελασγοί θεωρούνται προελληνικό φύλο τόσο από τους σύγχρονους ιστορικούς όσο και από τους αρχαίους. Ο Ηρόδοτος αναφέρει ότι οι πρώτοι κάτοικοι της Ελλάδος ήσαν οι Πελασγοί, οι οποίοι δεν μιλούσαν ελληνικά και εκτοπίστηκαν από τα διάφορα ελληνικά φύλα (Ιστοριών Α' , 57). Εν συνεχεία η ελληνική γλώσσα διαδόθηκε στους αυτόχθονες Πελασγούς του κυρίως ελλαδικού χώρου, ωστόσο σε άλλες περιοχές όπως ο Ελλήσποντος, η Θράκη, η Σαμοθράκη, η Ίμβρος, η Τένεδος, η Λήμνος (κρατήστε το αυτό) και η Τρωάδα, οι Πελασγοί «συνέχισαν να μιλούν την βάρβαρη γλώσσα τους» ( Β' 51, Δ' 145, Ε' 26, Ζ' 42).  Επιπρόσθετα, ο Σοφοκλής σε έργα του, ταυτίζει τους Πελασγούς με τους Τυρρηνούς ( Ετρούσκους ) [8] [9]. Τα σύγχρονα ευρήματα ίσως να επιβεβαιώνουν τους αρχαίους συγγραφείς και να ενισχύουν και την υπόθεση ότι οι Πελασγοί υπήρξαν λαός διαφορετικής γλώσσας και πολιτισμού (προέλληνες). Μέχρι τον 6ο αιώνα π.Χ. οι κάτοικοι της Λήμνου μιλούσαν μία διαφορετική από τα ελληνικά γλώσσα, τα λημνιακά. Πριν καν ακόμη βρεθούν αρχαιολογικές αποδείξεις για την γλώσσα των Λημνίων, ο Όμηρος περιέγραφε τους τελευταίους στην Οδύσσεια ως «Αγριόφωνους Σίντιους» (θ 293-294). Μετά από αιώνες, ένας ντόπιος αγρότης ανακαλύπτει το 1885 στα χαλάσματα μίας εκκλησίας στα Καμίνια Λήμνου, μία στήλη που περιέχει επιγραφές στην Λημνιακή γλώσσα, ενώ το 2009 ανακαλύπτεται η επιγραφή της Ηφαιστιάδος. Μετά από μελέτη, οι επιστήμονες συνέδεσαν την γλώσσα με τις τυρρηνικές γλώσσες και βρέθηκε πως αδιαμφισβήτητα συγγενεύει με τα ετρουσκικά. Συγκεκριμένα, παρουσιάζει μορφολογική και νοηματική ομοιότητα με τα ετρουσκικά καθώς και κοινή γραμματική. [10] Η γλώσσα είναι γραμμένη με το δυτικό ελληνικό αλφάβητο (χαλκιδικό). Τέλος, η γλώσσα εξαφανίστηκε μετά την εισβολή των Αθηναίων στην Λήμνο στα τέλη του 6ου αιώνα, όπου και αντικαταστάθηκε από την αττική διάλεκτο της ελληνικής. [11] 

Αναπαράσταση νεολιθικού άνδρα περί του 3.700 π.Χ. - National Museum Wales

• Η άφιξη των κτηνοτρόφων της στέπας / Η άφιξη των Ινδοευρωπαίων

Η λεγόμενη Ινδοευρωπαϊκή θεωρία έχει προκαλέσει τα τελευταία χρόνια στον ελλαδικό εθνικιστικό χώρο μεγάλη σύγχυση. Από τον «Πατριάρχη» του ρωμέικου εθνικισμού, Κωνσταντίνο Πλεύρη, τον πάλαι ποτέ πατριώτη τηλεπωλητή Άδωνη Γεωργιάδη, μέχρι διαφόρων ιστολογίων και σοβαρών αλλά απληροφόρητων εθνικιστών και Εθνικοσοσιαλιστών, η Ινδοευρωπαϊκή Θεωρία αντιμετωπίζεται ως ένας μύθος, ως κάτι το οποίο δεν είναι δυνατόν να υφίσταται. Εν τέλει, ως κάτι το οποίο προσβάλλει την ταυτότητα των νεοελλήνων ως απογόνων των αρχαίων, μια θεωρία «γκλομπαλιστική».

Είδαμε προσφάτως σε γνωστό ιστολόγιο του εθνικιστικού χώρου, δημόσιο κάλεσμα προς τεκμηρίωση της - κατά την γνώμη τους - «ατεκμηρίωτης Ινδοευρωπαϊκής θεωρίας». 

Ως εκ τούτου κρίνουμε σκόπιμο πέρα από την γενική περιγραφή της «θεωρίας», να αποπειραθούμε να απαντήσουμε ικανοποιητικά στα ερωτήματα που έχει θέσει το ιστολόγιο στο άρθρο του, όσο και να καταρρίψουμε τα επιχειρήματα που παραθέτει. Τονίζω πως το παρόν άρθρο δεν στοχεύει σε διαδικτυακούς τσακωμούς αλλά στην αναζήτηση της πραγματικότητας, την διαφώτιση του γενικώς απληροφόρητου σε μεγάλο μέρος, επί του συγκεκριμένου ζητήματος, εθνικιστικού χώρου και την σφαιρική κατανόηση του φυλετικού ζητήματος.

• Τι υποστηρίζει η Ινδοευρωπαϊκή Θεωρία 

 Η Ινδοευρωπαϊκή Θεωρία ξεκίνησε αρχικά τον 19ο αιώνα, ως ένας επιστημονικός κλάδος της γλωσσολογίας. Ο πρώτος που χρησιμοποίησε τον όρο « Ινδοευρωπαϊκές γλώσσες » ήταν ο Βρετανός φυσιολόγος και ανθρωπολόγος Thomas Young το 1813, παρόλο που η υπόθεση της σύνδεσης συγκεκριμένων γλωσσών στα πλαίσια μιας αρχαίας οικογένειας γλωσσών, με απώτερη καταγωγή μία προϊστορική πρωτο-γλώσσα, υπήρχε από τον 18ο αιώνα. Η ονομασία της οικογένειας των γλωσσών αυτών, καταδεικνύει τα δύο ακρότατα της γεωγραφικής κατανομής των γλωσσών ( Ευρώπη - Ινδία). Η μελέτη των Ινδοευρωπαϊκών γλωσσών καθιερώθηκε ως ακαδημαϊκή επιστήμη από τον Franz Bopp και την περίοδο εκείνη οι γλώσσες έγιναν αντικείμενο μελέτης, βάσει των αρχών της συγκριτικής γλωσσολογίας. 

Όσον αφορά την ίδια την θεωρία, υποστηρίζει ότι όλες οι γλώσσες που ταξινομούνται ως Ινδοευρωπαϊκές, έχουν ως πρόγονο μια προϊστορική πρωτο-γλώσσα που αρχικά ομιλείτο από έναν συγκεκριμένο πληθυσμό, και έπειτα μετά την διάδοση της, διαχωρίστηκε σε κλάδους εντός μιας οικογένειας συγγενικών γλωσσών. Θα εξηγηθεί αργότερα ποιος ήταν αυτός ο πληθυσμός, από που προήλθε και πώς διέδωσε πρωτο-γλώσσα αυτή.

Λεξιλογική απόσταση μεταξύ των ευρωπαϊκών γλωσσών

 Σύμφωνα με τα παραπάνω στοιχεία καταλαβαίνουμε ότι η Ινδοευρωπαϊκή θεωρία δεν υποστηρίζει τίποτα παραπάνω από την ύπαρξη μιας κοινής γλωσσικής καταγωγής για την Ευρώπη αλλά και συγκεκριμένα έθνη εκτός αυτής. Παρόλα αυτά πολλοί μπερδεύουν την θεωρία με τον φυλετισμό, και ως εκ τούτου νομίζουν ότι η θεωρία κάνει λόγο για μια ενιαία αρχαία φυλή μιγάδων Ευρωπαίων, Ινδών και άλλων ενδιάμεσων Ευρασιατικών λαών. Παρόλα αυτά, η γλωσσολογική θεωρία φυσικά συνεπάγεται όπως προαναφέρθηκε, και με τον λαό ο οποίος μιλούσε την πρωτο-γλώσσα. Εδώ ακριβώς συνίσταται η φυλετική διάσταση του Ινδοευρωπαϊκού ζητήματος. Θα εξηγήσουμε παρακάτω το ποιος ήταν ο λαός αυτός, πρώτα όμως πρέπει να πούμε λίγα λόγια για τα στοιχεία που καταδεικνύουν την κοινή γλωσσική βάση. Να αναφερθεί επίσης, ότι πολλοί Εθνικοσοσιαλιστές σήμερα λόγω της ελλείψεως πληροφόρησης, αναπαράγουν λανθασμένες υποθέσεις ανθρωπολόγων του 19ου αιώνος, συσχετίζοντας μάλιστα τους ομιλητές της πρωτο-ινδοευρωπαϊκής με νορδικούς φαινότυπους ή πως οι πρώτοι έφτασαν στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες, και σχημάτισαν μια υποτιθέμενη νορδική αριστοκρατία. Ορισμένοι ίσως να μας παραπέμψουν στα γραπτά του Alfred Rosenberg ή του Αδόλφου Χίτλερ περί των νορδικών φύλων, για να μπορέσουν να αιτιολογήσουν τα λεγόμενα τους. Ωστόσο πρέπει να καταλάβουν πως την εποχή εκείνη, τα αρχαιολογικά ευρήματα ήταν λιγοστά σε σχέση με σήμερα, και η θεωρία περί των Ινδοευρωπαίων βασίζετο σε γλωσσικά και αρχαιολογικά κριτήρια, με αποτέλεσμα ορισμένοι να συνδέσουν τους ομιλητές της Ινδοευρωπαϊκής με τους Γερμανούς ή άλλους βόρειους λαους. Αυτά πλέον δεν γίνονται αποδεκτά από κανέναν επιστήμονα. Η γενετική αλλά και τα σύγχρονα αρχαιολογικά ευρήματα μας προσφέρουν μια εντελώς διαφορετική πραγματικότητα. 

• Η γλώσσα

Οι γλωσσολόγοι έχουν ανακατασκευάσει τους ήχους πεντακοσίων και παραπάνω, ινδοευρωπαϊκών ριζών. Οι ανακατασκευές αυτές διαφέρουν ως προς την αξιοπιστία τους διότι εξαρτώνται από τα επιβιώσαντα γλωσσικά τεκμήρια. Από την άλλη, η αρχαιολογική σκαπάνη αποκάλυψε επιγραφές στην Χεττιτική γλώσσα, στα αρχαϊκά γερμανικά και στα Μυκηναϊκά ελληνικά, οι οποίες αναπαριστούσαν ακριβώς τους ήχους που προηγουμένως είχαν ανακατασκευάσει οι γλωσσολόγοι. Το ότι οι επιγραφές επιβεβαίωσαν τις ανακατασκευές των γλωσσολόγων, καταδεικνύει λοιπόν ότι οι τελευταίες δεν είναι εντελώς υποθετικές αλλά εν μέρει αντικειμενικές βάσει των αρχών της συγκριτικής γλωσσολογίας. Αν δεν δυνάμεθα να θεωρήσουμε ότι η Πρωτο-ινδοευρωπαϊκή είναι "αληθινή" γλώσσα, τουλάχιστον είναι μία αρκετά κοντινή της, θεωρητικώς κατασκευασμένη γλώσσα, μία προσέγγιση που αγγίζει την προϊστορική γλωσσική πραγματικότητα. Παρόλο που η γραμματική ή η μορφολογία της γλώσσας  είναι αρκετά σημαντικές για τους μελετητές της γλώσσας, αυτό που ενδιαφέρει περισσότερο τους αρχαιολόγους, είναι το ανακατασκευασμένο λεξιλόγιο, καθώς αυτό μας δίνει μια εικόνα περί της κοινωνικής ζωής και των θρησκευτικών ή οντολογικών απόψεων των ομιλητών της Πρωτο-ινδοευρωπαϊκής. [12]

Η πρωτοελληνική γλώσσα πιστεύεται ότι ομιλείτο το αργότερο γύρω στο 2000 με 1650 π.Χ. . Από το 1650 π.Χ. και μετά εμφανίζονται οι μυκηναϊκοί λακκοειδείς τάφοι, και γνωρίζουμε εξ αυτού ότι οι Μυκηναίοι της εποχής μιλούσαν ήδη μια πρώιμη μορφή ελληνικών καθώς οι απόγονοι τους άφησαν επιγραφές γύρω στο 1450 π.Χ. . Σύμφωνα με τους γλωσσολόγους, τα πρωτοελληνικά εμφανίστηκαν 500 με 700 χρόνια πριν την μυκηναϊκή ελληνική. [13] Επειδή στόχος του άρθρου δεν είναι η γλωσσολογική ανάλυση, δεν θα επεκταθούμε στο συγκεκριμένο ζήτημα καθώς είναι αρκετά εξειδικευμένο και θα άξιζε ένα ολόκληρο άρθρο μονάχα για αυτό. Για περισσότερες πληροφορίες, προτείνουμε στους αναγνώστες να διαβάσουν το βιβλίο του David Anthony που παραθέτουμε στις παραπομπές, ειδικότερα τα τέσσερα πρώτα κεφάλαια, στα οποία αναλύεται διεξοδικά το ζήτημα της γλώσσας. 

• Η φυλετική διάσταση του ζητήματος - Ποιοι ήταν οι Ινδοευρωπαίοι 

 Όπως αναφέραμε παραπάνω, δεν υφίσταται η ιδέα μιας ενιαίας «Ινδοευρωπαϊκής φυλής» διότι ο όρος είναι γλωσσολογικής φύσεως. Παρόλα αυτά, επειδή όλες οι γλώσσες προέρχονται από μια πιο πρωτόγονη, και καταλήξαμε βάσει των παραπάνω στοιχείων στην ύπαρξη μιας πρωτογλώσσας, πρέπει να εντοπίσουμε τους ομιλητές αυτής της γλώσσας έτσι ώστε να κλείσει το ζήτημα του βιολογικού σχηματισμού της ευρωπαϊκής φυλής. 

 Η πιο αποδεκτή από την επιστημονική κοινότητα θεωρία σχετικά με την προέλευση των Ινδοευρωπαίων είναι η  «Υπόθεση των Kurgan» (Kurgan = Τύμβος), η οποία διατυπώθηκε αρχικώς στα τέλη του 19ου αιώνος, συστηματοποιήθηκε την δεκαετία του 1950, και ενώ μέχρι τότε βασίζετο μόνον σε αρχαιολογικά ευρήματα, πλέον επί της ουσίας αποδείχθηκε η ορθότητα της θεωρίας με την συνδρομή της γενετικής. 

Ο πληθυσμός που θεωρείται ότι απετέλεσε την αφετηρία της εξάπλωσης των Ινδοευρωπαϊκών γλωσσών είναι ο λαός Yamnaya, όπου γενετικώς αναφέρεται ως "Western Steppe Herders" ή "Steppe Pastoralists" (Κτηνοτρόφοι της στέπας). Οι τελευταίοι εμφανίζονται μεταξύ άλλων συγγενικών προϊστορικών πολιτισμών, στην στέπα ανάμεσα στον Δνείπερο και τον Ουράλη ποταμό κατά την 4η ή 5η χιλιετία π.Χ. Να σημειωθεί πως οι Ινδοευρωπαίοι είχαν δύο ρεύματα. Το ένα εξ αυτών, οι Yamnaya, κατευθύνθηκε προς τα Νότια, ενώ το άλλο που ονομάστηκε Corded Ware, κατευθύνθηκε προς τα βόρεια και υπήρξε η αφετηρία της γέννησης των βαλτικών, γερμανικών και σλαβικών γλωσσών. 

Η κοιτίδα των πολιτισμών της στέπας, μεταξύ αυτών και οι Yamnaya

Οι πληθυσμοί της στέπας είναι απόγονοι των αυτοχθόνων κυνηγών τροφοσυλλεκτών της Ανατολικής Ευρώπης (EHG) με μια δευτερεύουσα συνιστώσα τροφοσυλλεκτών του Καυκάσου (CHG) και Νεολιθικών Ευρωπαίων αγροτών. (ιδέ παρακάτω εικόνα) 

Γενετική σύσταση διαφορετικών πληθυσμών της στέπας και απογόνων τους. 

Οι κτηνοτρόφοι της στέπας ήταν ημι-νομάδες και η ζωή τους περιστρέφετο γύρω από την χρήση του αλόγου και την εκτροφή βοδιών και προβάτων. Χαρακτηριστικό της κουλτούρας των Yamnaya είναι οι λοφόσχημοι τάφοι, οι γνωστοί στην αρχαιολογία ως τύμβοι (λατινικά: tumuli). Αυτοί οι τελευταίοι ίσως αποτελούν και το σήμα κατατεθέν σχετικά με την παρουσία των κτηνοτρόφων της στέπας στην Ευρώπη και την σταδιακή αλλαγή της κοινωνικής, θρησκευτικής και πολιτικής οργάνωσης μετά την άφιξη τους. Παραδείγματα τύμβων θα παρατεθούν αργότερα.

Ταφικά έθιμα των Yamnaya και διάταξη τάφου που βρέθηκε στην περιοχή του Κάτω Δούναβη σύμφωνα με τους Frînculeasa, Preda, and Heyd (2015).

Οι νεκροί είχαν συγκεκριμένη στάση ταφής η οποία καθορίζετο από το φύλο του νεκρού. Επιπλέον οι νεκροί θάβονταν μαζί με διάφορα αντικείμενα. Χαρακτηριστική ήταν η χρήση της ερυθρής ώχρας στα κρανία των νεκρών.

Πρώιμος τάφος Yamnaya, 3000 π.Χ. 

Morgunova (2014) ; Figure 32 : Material culture of Yamna on Cis-Ural region

Οι Yamnaya ήταν ημι-νομάδες, παρόλα αυτά υπήρξε γεωργική πρακτική σε κάποιες περιπτώσεις, συνήθως κοντά σε ποτάμια. Επίσης έχουν εντοπιστεί και ορισμένοι οχυρωμένοι οικισμοί, ο μεγαλύτερος εκ των οποίων στην Mikhaylovka. [14] 

Μιας και το άλογο ήτο κεντρικό στον βίο και την κουλτούρα των Yamnaya, κρίνεται σκόπιμο να αναφέρουμε κάποιες πληροφορίες για την εξημέρωση του. Με την πάροδο της εποχής των παγετώνων, η παγωμένη στέπα της περιόδου,  αντικαταστάθηκε από πυκνά δάση στο μεγαλύτερο μέρος του Βορείου Ημισφαιρίου. Τα άλογα της Βόρειας Αμερικής εξαφανίστηκαν με την αλλαγή του κλίματος. Στην Ευρώπη και την Ασία, μεγάλοι πληθυσμοί άγριων αλόγων επιβίωσαν μόνο στην στέπα, στο κέντρο της Ευρασιατικής ηπείρου, αφήνοντας μόνο μικρούς πληθυσμούς σε πεδιάδες της Ευρώπης, της Ανατολίας και του Καυκάσου. Παράλληλα, το άλογο εξαφανίστηκε από το Ιράν, την Μεσοποταμία και την Μέση Ανατολή, και στις ζεστές αυτές περιοχές έλαβε την θέση των αλόγου, ο όνος. Τα άλογα δεν υπήρχαν στην νεολιθική Δυτική Ανατολία, ούτε στην Ελλάδα και την Βουλγαρία. Επίσης απουσία αλόγων έχουμε και στην μεσολιθική και πρώιμη νεολιθική Αυστρία, Ουγγαρία και Πολωνία. Αντιθέτως, στην Ευρασιατική στέπα, το άλογο ήταν το πιο κοινό άγριο ζώο που βοσκούσε. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα αρχαιολογικά ευρήματα τα κόκκαλα των αγρίων αλόγων, αναλογούν στο 40% ως προς το σύνολο των σκελετών από ζώα της εποχής που έχουν ανακαλυφθεί στην στέπα. [15] Τα πιο πρώιμα τεκμήρια που έχουμε σχετικά με την εξημέρωση του αλόγου, είναι μετά το 4500 π.Χ. . Τα πρόβατα και τα βόδια είχαν ήδη εξημερωθεί μέχρι τότε. 

Ποιο ήταν όμως το κίνητρο της εξημέρωσης ; Ήταν η ευκολότερη μετακίνηση των ανθρώπων ; Παραδόξως όχι. 

Αρχικά, εξημερώθηκαν για λόγους τροφής. Τα άλογα ήταν ευκολότερο να ταϊστούν τον χειμώνα από ότι τα πρόβατα και τα βοοειδή, καθώς τα τελευταία δεν μπορούσαν να φάνε το γρασίδι ούτε και να πιουν νερό κάτω από το χιόνι και το παγωμένο υπόστρωμα, σε αντίθεση με τα άλογα τα οποία έσπαγαν τον πάγο με τις οπλές τους. Αυτό το είχε παρατηρήσει επίσης το 1245, ο Φραγκισκανός μοναχός Ιωάνης του Plano Caprini, όταν είχε ταξιδέψει στην Μογγολία για να συναντήσει τον Güyük Khan και σημείωνε ότι τα άλογα των Μογγόλων έσκαβαν για γρασίδι κάτω από το χιόνι καθώς οι «Ταρτάροι (όπως τους αποκαλούσε) δεν είχαν ούτε άχυρο ούτε ζωοτροφές». [16]

Η εξημέρωση του αλόγου πραγματοποιήθηκε σύμφωνα με όλα τα διαθέσιμα δεδομένα κατά το 4.800 π.Χ. στην Ποντο-Κασπιανή στέπα. [17] [18]

Να προστεθεί εδώ ότι οι Yamnaya χρησιμοποιούσαν την άμαξα για να μετακινηθούν ή να μεταφέρουν αντικείμενα, την οποία συνήθως έσπρωχναν βόδια ή άλογα. Επιπλέον, κατανάλωναν κρέας και γαλακτοκομικά προϊόντα, εν αντιθέσει με τους αγρότες της Ευρώπης. [19] 

Υπάρχουν πολλά περισσότερα να πούμε για την κουλτούρα των Yamnaya, αλλά επειδή δεν είναι επί του παρόντος η ανάλυση της κοινωνικής και θρησκευτικής οργάνωσης τους θα κλείσουμε το κομμάτι των αρχαιολογικών ευρημάτων με μια αναφορά στους τύμβους που μέχρι τώρα έχουν βρεθεί σε όλη την Ευρώπη, πράγμα που δείχνει πολιτισμική εξάπλωση από την στέπα προς δυσμάς. 

Ως τύμβος (tumulus/kurgan) ορίζεται ένας κυκλικός ταφικός λοφίσκος κάτω από τον οποίο τοποθετείται σε λακκοειδή τάφο ο νεκρός. Συχνά περιέχουν αντικείμενα ταφής, σπαθιά και άλλα. Οι τύμβοι εμφανίζονται στην ρωσο-ουκρανική Στέπα κατά την 4η χιλιετία π.Χ. και εξαπλώνονται κατά την 3η χιλιετία, στην ανατολική, κεντρική και βόρεια Ευρώπη. [20] 

Έχουν βρεθεί χιλιάδες τύμβοι σε ολόκληρη την Ευρώπη, απ' τα Βαλκάνια μέχρι τον Βορρά. Επειδή δεν γίνεται να τους αναφέρουμε όλους θα δώσουμε μερικά παραδείγματα διάσημων τύμβων καθώς και εικόνες. 

Ελλαδικός και Βαλκανικός χώρος 

Μερικοί γνωστοί και μερικοί μυθολογικοί τύμβοι, φορείς την Ινδοευρωπαϊκής ταφικής παράδοσης : 

• Τύμβος του Πατρόκλου (Τροία σύμφωνα με τον θρύλο) 

Απεικόνιση του Τύμβου του Πατρόκλου (19ος αιώνας) 

Κατά την Ιλιάδα, μετά την καύση του σώματος του Πατρόκλου, τα λείψανα του τοποθετήθηκαν σε έναν τύμβο. Η τοποθεσία του σήμερα είναι άγνωστη, παρόλα αυτά από την αρχαιότητα έχει ξεκινήσει ένα είδος προσκυνήματος, σε έναν συγκεκριμένο λοφίσκο στην περιοχή Yenişehir της σημερινής Τουρκίας που φημολογείται ότι εκεί βρίσκεται ο τύμβος του Πατρόκλου. 

• Τύμβος του Αίαντα 

Απεικόνιση του Τύμβου του Αίαντος  (19ος αιώνας)

Ομοίως, ως προς τον τύμβο του Πατρόκλου, ο Αίαντας κατά την αρχαία παράδοση είναι θαμμένος στο αρχαίο Ροείτιον (σήμερα επαρχία Çakal Tepe). 

• Τύμβος του Φαιστού 

Άλλος ένας Τύμβος του Τρωικού πολέμου. 

Ευρήματα από τον λεγόμενο τύμβο του Φαιστού (1809)

• Τύμβος Μαραθώνα 

• Τυμβος Καστά ( Αμφίπολη ) 

Ας πάμε τώρα στα ευρήματα τύμβων που κυρίως μας ενδιαφέρουν, δηλαδή στους τύμβους της εποχής του Χαλκού (4η-3η χιλιετία) 

Έχουν βρεθεί εκατοντάδες μυκηναϊκοί τύμβοι στον ελλαδικό χώρο [21], με γνωστότερο αυτόν της Λέρνας. Οι τύμβοι επιδεικνύουν κοινά χαρακτηριστικά στα πλαίσια των ταφικών εθίμων, με άλλους ινδοευρωπαϊκούς τύμβους στον ποταμό Ingul (Ουκρανία). Ειδικότερα, οι τάφοι συνδέουν τους πρώτους επιβεβαιωμένα Μυκηναίους ομιλητές της ελληνικής (1650 π.Χ.) με ευρήματα σε τάφους της νοτιοανατολικής Ευρώπης (ενδεικτικά: συγκεκριμένα χαλινάρια για άλογα,  συγκεκριμένες αιχμές δοράτων, και μάσκες για την κάλυψη των προσώπων των νεκρών, πράγμα σύνηθες για τον πολιτισμό Catacomb που αναπτύχθηκε στον προαναφερθέντα ποταμό γύρω στο 2000-2500 π.Χ.). [22] 

Τύμβοι εμφανίζονται επίσης στην Ήπειρο κατά την εποχή του Χαλκού και η χρήση τους συνεχίζεται μέχρι και την πρώιμη εποχή του Σιδήρου. Στην Ήπειρο, οι πιο σημαντικοί τύμβοι είναι εκείνοι στο Λιατοβούνι Πωγωνίου, και εκείνος στην μυκηναϊκή ακρόπολη της Εφύρας, στο Ξυλόκαστρο. [23]

Οι μαύρες κουκίδες αντιπροσωπεύουν τους τάφους που περιείχαν άρματα (2000-1800 π.Χ.) και παρόμοια χαλινάρια αλόγων.

Allentoft ME, Sikora M, Sjögren KG, Rasmussen S, Rasmussen M, Stenderup J, et al. (June 2015). "Population genomics of Bronze Age Eurasia". 

Όσον αφορά τα Βαλκάνια γενικώς έχουν ανακαλυφθεί χιλιάδες τύμβοι. Μόνο στις πεδιάδες του Κάτω Δούναβη και το Καρπαθιανό λεκανοπέδιο , έχουν βρεθεί περίπου δέκα χιλιάδες τύμβοι με την προέλευση τους γύρω στην 4η και 3η χιλιετία π.Χ. . Οι τύμβοι επιβεβαιωμένα ανήκουν στον πολιτισμό Yamnaya καθώς φέρουν όλα τα χαρακτηριστικά που ταυτοποιούν τον πολιτισμό που αναφέραμε στα πλαίσια των ταφικών εθίμων (πχ. Η χρήση ερυθρής ώχρας κ.α.). [24] 

Σαν ένα συνεχές, οι τύμβοι συνεχίζουν να εμφανίζονται από την Ήπειρο προς την Αλβανία, και από εκεί στις Δαλματικές ακτές. Στην Αλβανία έχουν ανακαλύψει γύρω στους 130 τύμβους. [25] Σημαντικοί τύμβοι της εποχής του Χαλκού στην Αλβανία, αυτός του 

Pazhok και αυτός της Vodhinë. [26] 

 

Πάνω : Ο τύμβος στην Vodhinë
Κάτω: Ο τύμβος στην Λέρνα

Στην Βουλγαρία έχουν βρεθεί επίσης αρκετοί τύμβοι, αλλά εμείς θα αναφέρουμε έναν πολύ σημαντικό, στα βορειοδυτικά της χώρας. Το kurgan της Tarnava, περιείχε κλασσικά Yamnaya αντικείμενα, αλλά και ο νεκρός είχε την χαρακτηριστική πλάγια στάση. Στο Plachidol, επίσης, βρέθηκε τάφος Yamnaya, στις γωνίες του οποίου ήταν τοποθετημένοι τροχοί από άμαξα, όπως σε πολλούς παρόμοιους τάφους στην στέπα. [27] 

Δεν θα ασχοληθούμε περαιτέρω με τους τύμβους καθώς στην κεντρική Ευρώπη είναι ακόμα περισσότεροι από ότι στα Βαλκάνια. 

Τύμβοι στην Ουγγαρία της πρώιμης εποχής του Χαλκού

• Τα γενετικά ευρήματα και η οριστική τεκμηρίωση της ΙΕ θεωρίας. 

Όπως αναφέρθηκε παραπάνω οι Ινδοευρωπαίοι είχαν δύο διαφορετικές συνιστώσες/ρεύματα, οι οποίες έλαβαν διαφορετικές κατευθύνσεις ως προς την μετακίνηση των. Το ρεύμα που μετακινήθηκε στα νοτιοδυτικά ήταν οι Yamnaya ενώ προς την κεντρική Ευρώπη και τον Βορρά οι Corded Ware. Ο τελευταίος πληθυσμός αποτελεί συγγενικό πληθυσμό των Yamnaya, όπως θα καταδείξουμε και παρακάτω βάσει της γενετικής τους σύστασης. Πέρα από την γενετική ομοιότητα, οι Corded Ware μοιράζονται και τον ευρύτερο πολιτισμό της στέπας. 

Τα τελευταία χρόνια, η πρόοδος στον τομέα της αρχαιογενετικής, έδωσε μεγάλη ώθηση στην διεξαγωγή ερευνών σχετικά με την γενετική της προϊστορικής περιόδου. Επειδή οι έρευνες για το συγκεκριμένο ζήτημα είναι πολλές θα αναφερθούμε σε μία βασική. [28]  Τα γενετικά αποτελέσματα της έρευνας ( παρατίθεται στις πηγές), από 69 Ευρωπαίους που έζησαν πριν από 8000 με 3000 χρόνια πριν, κατέδειξαν ότι η Ευρώπη αρχικά έλαβε το κύμα των Νεολιθικών αγροτών κατά την αρχή της νεολιθικής περιόδου, και πως 4500 χρόνια πριν, η Δυτική Ευρώπη ήρθε σε επαφή με την Ανατολική γενετικώς, μέσω των Corded Ware, των οποίων η καταγωγή κατά 75% ήταν παρόμοια με των Yamnaya. Όλα τα ευρωπαϊκά δείγματα, ηλικίας τουλάχιστον 3000 ετών, χαρακτηρίζονται από πρόσμιξη με καταγωγή στέπας, η οποία συνεχίζει και σήμερα να υφίσταται στην γενετική μας σύσταση. 

Όσον αφορά τους Μυκηναίους είναι αποδεδειγμένο ότι και εκείνοι, εν αντιθέσει με τους προελληνικούς πληθυσμούς, έφεραν μια καταγωγή στέπας [29], απλώς πρέπει να διευκρινιστεί πως είναι πολύ μικρότερη από αυτήν που έλαβαν στην κεντρική Ευρώπη (είχαν γύρω στο 18-20% καταγωγή στέπας με ορισμένους αριστοκράτες να έχουν παραπάνω). Θα αναρτήσουμε παρακάτω εικόνες έτσι ώστε αυτά να γίνουν περισσότερο κατανοητά. 

Παρατηρήστε τα ποσοστά πρόσμιξης και την διαφορά ανάμεσα σε αρχαίους και σύγχρονους πληθυσμούς.

Τέλος ο απλότυπος R1b-M269,  αποδεικνύει την εισβολή ανδρών από την στέπα προς τα δυτικά καθώς σήμερα βρίσκεται στο μεγαλύτερο ποσοστό της εντός της ευρωπαϊκής ηπείρου, αλλά και σε μικρότερα ποσοστά σε περιοχές όπου κατοικούνται από ομιλητές ινδοευρωπαϊκών γλωσσών. [30] * 

Αφού μιλήσουμε για τους πληθυσμούς οι οποίοι συνέθεσαν την ευρωπαϊκή φυλή, ήρθε η ώρα να απαντήσουμε και σε ορισμένα άλλα επιχειρήματα του ιστολογίου που είχαμε αναφέρει, έτσι ώστε να μην αναπαραχθούν στο μέλλον άτοπα επιχειρήματα βασιζόμενα σε αυτά, στην προσπάθεια τους να καταρρίψουν την Ινδοευρωπαϊκή θεωρία ως απόρροια των ελλαδιτο-βυζαντινών ονειρώξεων τους ή λόγω έλλειψης πληροφόρησης. Δεν κατηγορώ σαφώς το εν λόγω ιστολόγιο για μια τέτοια προσπάθεια καθώς μάλιστα εκτιμώ το αξιόλογο υλικό που έχει αναρτήσει.

Ας αποσαφήνισουμε: 

• «Οι εν Ελλάδι Ινδοευρωπαϊστές διατείνονται ότι οι Έλληνες που υπήρξαν γεννήτορες ενός περίλαμπρου πολιτισμού, δεν ήταν γηγενείς αυτόχθονες αλλά επήλυδες (νορδικών φυλετικών χαρακτηριστικών στην πλειοψηφία τους)» 

Οι Yamnaya δεν ήσαν ξανθοί ούτε και Νορδικοί όπως φαντασιώνονται κάποιοι. Στην πραγματικότητα είχαν σκούρα «μεσογειακά» χαρακτηριστικά και σε καμία περίπτωση νορδικό φαινότυπο. Ο ξανθισμός στην κεντρική Ευρώπη είναι αποτέλεσμα της άλλης Ινδοευρωπαϊκής ροής, των Corded Ware. Εκείνοι που υποστηρίζουν αυτά που περιγράφει το αναφερθέν ιστολόγιο ονομάζονται εν Ελλάδι ως «Νορδικιστές» και δυστυχώς είναι παραπληροφορημένοι καθώς περιορίζονται στην ανάγνωση κειμένων του 19ου αιώνα.

• Απαντήσεις στα «εύλογα ερωτήματα» 

1) Περί των μεσών μετακινήσεως των Ινδοευρωπαίων μιλήσαμε παραπάνω. Συναφείς είναι και οι πολεμικές τους ικανότητες βασισμένες στον ίππο τον οποίο είχαν εξημερώσει, σε αντίθεση με τους νεολιθικούς αγρότες που δεν είχαν δει ποτέ ένα τέτοιο ζώο. Δεν υπάρχει απόλυτη απάντηση για το αν έγινε ειρηνικά ή όχι η διείσδυση των Ινδοευρωπαϊκών πληθυσμών. Η αλήθεια βρίσκεται κάπου στην μέση, με μερικές περιοχές να σφαγιάζονται ενώ άλλες να υιοθετούν τον πολιτισμό και την γλώσσα των Ινδοευρωπαίων. Επί παραδείγματι, η πατρική απλοομάδα που αναφέρθηκε παραπάνω και που βρίσκεται σε πολύ μεγάλα ποσοστά στην κεντρική Ευρώπη, με την G2a των Νεολιθικών να αφανίζεται σχεδόν εντελώς, σε συνδυασμό με μαζικούς τάφους που βρέθηκαν εκεί, δείχνει ότι υπήρξε βίαια επιβολή, και εν τέλει υποδεικνύει την αναπαραγωγή με τις γυναίκες των ντόπιων αν εξετάσει κανείς το mtDNA (μιτοχονδριακό). Όσον αφορά την Ελλάδα και την Ανατολία, η πολιτιστική αλλαγή μάλλον έγινε με ειρηνικά μέσα καθώς ούτε η απλοομάδα των νεολιθικών αφανίστηκε στον ίδιο βαθμό με την Κεντρική Ευρώπη, αλλά και οι ίδιοι οι Μυκηναίοι και ο ελληνικός πολιτισμός είχαν επιρροές από παλαιότερα στοιχεία, πελασγικά. (π.χ. κάποιες θεότητες, ονόματα πόλεων και περιοχών που δεν έχουν ΙΕ γλωσσική προέλευση. Το ίδιο βέβαια συνέβη και στην υπόλοιπη Ευρώπη, όπου κάποιες λέξεις στις ευρωπαϊκές γλώσσες, έχουν προ-ΙΕ προέλευσή [31])  

2) Για το κλίμα της στέπας μιλήσαμε ανωτέρω. Η στέπα είχε γρασίδι και βορείως αυτής πυκνά δάση. Παγωμένη ήτο μόνον τον χειμώνα όπως και το μεγαλύτερο όμως μέρος της Ευρώπης και πολλές περιοχές του ελλαδικού χώρου. Ο Άριος πολιτισμός δεν είχε καμία σχέση με αυτό που αναπτύχθηκε αργότερα. Δεν μίλησε ποτέ κανείς περί « Παρθενώνων της στέπας», ειδικά αν αναλογιστούμε ότι οι ίδιοι οι νεολιθικοί αγρότες διέμεναν σε καλύβες στον κυρίως ελλαδικό χώρο, πλην των Μινωιτών αριστοκρατών. Ο Άριος λοιπόν πολιτισμός απέκτησε στην στέπα της ρίζες του, με μια πρώιμη και βάρβαρη, για τα σημερινά δεδομένα, μορφή. Από εκεί προήλθε συγκεκριμένη κοινωνική οργάνωση, αξίες, κοσμοθεώρηση και βασικές θεότητες όπως ο Πατέρας του Ουρανού (ανακατασκευασμένα πρωτο-ΙΕ : Dyeus Ph2tēr, Sky Father). Η σχέση του πρωτο-ινδοευρωπαϊκού θεού με τον πατέρα των ελληνικών θεών, τον Δία, είναι προφανής (Επωδοί, Αρχίλοχος, απ.177: Ω Ζευ, πάτερ Ζευ, σον μεν ουρανού κράτος) αν κοιτάξουμε την ρίζα της λέξης και την συγκρίνουμε με τις υπόλοιπες ινδοευρωπαϊκές αντίστοιχες θεότητες : Deus (Λατινικά), Jupiter (Λατινικά > Πρωτο-Ιταλικά > Djous Patēr), Diespiter (Αρχαίος ιταλικός θεός), Dia (Γαελικά), Tiwaz (Γερμανικά), Tinia (Ετρουσκικά), Dyaus (Βεδικά), Dievas (Λιθουανικά) κ.α. [32]

Αρχέγονοι μύθοι επίσης προήλθαν από εκεί όπως αυτός του Κάστωρος και του Πολυδεύκη. Ο μύθος αυτός, δηλαδή κάποιων θεϊκών διδύμων, εμφανίζεται σε πολλές αρχαίες ινδοευρωπαϊκες θρησκείες. 

Συγκεκριμένα, ο Κάστωρ και ο αδελφός του, ονομάζονταν «Διόσκουροι» (Διός κούροι, γιοί του Διός). Άμεσο παραλληλισμό συναντάμε στην αρχαία Λεττονική μυθολογία με τους «Dieva Dēli» (Sons of Dievs), δηλαδή υιοί του Dievs, σε τρομερή αναλογία με τους Διόσκουρους. Για περαιτέρω ανατρέξατε στις πηγές. [33] 

3) Πραγματοποιήθηκε αυτή η οργάνωση. Ο μυκηναϊκός πολιτισμός.

• Απάντηση περί των δήθεν «ευρημάτων» 

Οι πινακίδες τόσο της Γιούρας Αλοννήσου όσο και του Δισπηλιού Καστοριάς, δεν φέρουν ελληνικά γράμματα επάνω τους, αλλά θεωρούνται " πρωτο-γραφή", που δεν δυνάμεθα να διαβάσουμε, και σχετίζεται με άλλες βαλκανικές επιγραφές της νεολιθικής εποχής, όπως η γραφή της Vinča (Σερβία), οι πλάκες της Ταρτάριας (Ρουμανία) και οι πλάκες της Gradeshnitsa (Βουλγαρία). Σαφώς μιλάμε για ιδεογραφικά σύμβολα και όχι για γράμματα αλφάβητου. 

Δοχείο από την Vinča με σύμβολα

Φυλαχτό από την Ταρτάρια

Πλάκα της Gradeshnitsa

Πινακίδα του Δισπηλιού

• Περί Πουλιανού

Ο Αρχάνθρωπος των Πετραλώνων είναι παλαιότερος από τον Νεάντερταλ και ανήκει στο είδος homo heidelbergensis. Δεν καταρρίπτει ούτε την θεωρία Out of Africa, και προπάντων δεν έχει καμία σχέση με την Εποχή του Χαλκού και τους Ινδοευρωπαίους. 

• Ποιός είναι εν τέλει Ευρωπαίος/Άριος ; 

Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρατίθενται στο Α' Μέρος της σειράς άρθρων περί της φυλής, σε συνδυασμό με το παρόν, κρίνεται σκόπιμο να καταλήξουμε σε ένα συμπέρασμα σχετικά με το ποιος ανήκει στην ευρωπαϊκή φυλή και το αντίθετο. 

Επειδή οι περισσότεροι αναγνώστες ενδεχομένως γνωρίζουν τον ανθρωπολογικό ορισμό και την γεωγραφική κατανομή των περισσότερων ευρωπαϊκών φαινοτύπων, δεν θα εντρυφήσουμε περί αυτού, και απλά θα σημειώσουμε πως οι υποφυλές τις Ευρώπης ή αλλιώς οι φαινοτυπικές διαφοροποιήσεις εντός της ευρωπαϊκής φυλής, κυμαίνονται διαβαθμιζόμενες μέσα σε ένα συνεχές, με τα άκρα του, τον Βορρά και τον Νότο. Αυτό συμβαίνει σε όλες τις φυλετικές ομάδες. 

Για αυτό τον λόγο κάποιοι λαοί εντός του Καυκασοειδούς υποείδους, "περνάνε" ως Ευρωπαίοι φαινοτυπικά, αλλά γενετικώς δεν ισχύει κάτι τέτοιο. Επίσης άλλη μια αιτία είναι πως τα ακρότατα του γενετικού συνεχούς εντός των Καυκασοειδών, ταυτίζονται σε μικρό ποσοστό, ειδικά αν υπάρχουν χερσαία σύνορα χωρίς φυσικά εμπόδια με αποτέλεσμα την ανταλλαγή γονιδίων. Παρόλα αυτά οι άνθρωποι στους οποίους αναφερόμαστε αποτελούν μια μικρή μειοψηφία στο γενικό σύνολο.

Ένας φαινότυπος μας λέει πολλά, παρόλα αυτά λόγω της υποκειμενικής φύσης της φυλετικής ταξινόμισης και της ύπαρξης πιθανότητας για λάθη, οφείλουμε να ελέγξουμε και τα γονίδια κάποιου από την στιγμή που αυτά αποτελούν τους μεταφορείς πληροφοριών, τους εκφραστές των φαινοτυπικών μας χαρακτηριστικών και εν τέλει τους διαμορφωτές της ίδιας μας της ύπαρξης (ένα μέρος της προσωπικότητας και του χαρακτήρα μας, της νοημοσύνης, των σωματικών χαρακτηριστικών κτλ.).

Η φυλή από γενετικής απόψεως, καθορίζεται από τα ποσοστά καταγωγής ενός ατόμου από συγκεκριμένους προγονικούς πληθυσμούς που φυσικά συνοδεύουν και τα ανάλογα φαινοτυπικά χαρακτηριστικά. Οι γενετιστές έχουν πλέον την δυνατότητα να προβλέψουν με 99% ακρίβεια, την φυλετική καταγωγή ενός ατόμου. 

Οι Ευρωπαίοι σύμφωνα με τις διαθέσιμες έρευνες [34], κατάγονται από τρεις βασικούς προγονικούς πληθυσμούς. Αυτοί κατά χρονική σειρά είναι οι : 

1) Μεσολιθικοί Κυνηγοί Τροφοσυλλέκτες (WHG, EHG, SHG) 

2) Νεολιθικοί αγρότες

3) Κτηνοτρόφοι της στέπας (οι οποίοι στο μεγαλύτερο μέρος τους κατάγονται από τους EHG) 

Το ποσοστό που έχει κληρονομήσει ο καθένας μας, εξαρτάται από την γεωγραφική του θέση. Οι Σκανδιναβοί και οι Βορειοευρωπαίοι έχουν περισσότερη καταγωγή από WHG και Yamnaya, ενώ οι Νοτιοευρωπαίοι έχουν περισσότερη καταγωγή από τους νεολιθικούς αγρότες. Οι διαφορές στο χρώμα των ματιών, στο δέρμα, στα μαλλιά, στο ύψος κτλ. οφείλονται ακριβώς σε αυτήν την διαφορετική κατανομή των ποσοστών καταγωγής από τους προαναφερθέντες πληθυσμούς.

Εν κατακλείδι, Ευρωπαίος είναι εκείνος που ταυτίζεται φαινοτυπικά με τους ντόπιους φυλετικούς τύπους και γενετικώς κατάγεται από τους τρεις αυτούς πληθυσμούς που συνέθεσαν την ευρωπαϊκή φυλή κατά την προϊστορική περίοδο. 

Πηγές

[1] Mittnik, Alissa & Wang, Chuan-Chao & Pfrengle, Saskia & Daubaras, Mantas & Zarina, Gunita & Hallgren, Fredrik & Allmäe, Raili & Khartanovich, V.I. & Moiseyev, Vyacheslav & Furtwängler, Anja & Andrades Valtueña, Aida & Feldman, Michal & Economou, Christos & Oinonen, Markku & Vasks, Andrejs & Tõrv, Mari & Balanovsky, Oleg & Reich, David & Jankauskas, Rimantas & Krause, Johannes. (2017). The Genetic History of Northern Europe. biorxiv. 10.1101/113241. 

[2] Günther, Torsten et al. “Population genomics of Mesolithic Scandinavia: Investigating early postglacial migration routes and high-latitude adaptation.” PLoS biology vol. 16,1 e2003703. 9 Jan. 2018, doi:10.1371/journal.pbio.2003703

[3] 7,000-Year-Old Human Bones Suggest New Date for Light-Skin Gene

[4] The derived allele of the KITLG SNP rs12821256 that is associated with – and likely causal for – blond hair in Europeans [4,5] is present in one hunter-gatherer from each of Samara, Motala and Ukraine (I0124, I0014 and I1763), as well as several later individuals with Steppe ancestry. Since the allele is found in populations with EHG but not WHG ancestry, it suggests that its origin is in the Ancient North Eurasian (ANE) population. Consistent with this, we observe that earliest known individual with the derived allele is the [Siberian] ANE individual Afontova Gora 3 which is directly dated to 16130-15749 cal BCE (14710±60 BP, MAMS-27186: a previously unpublished date that we newly report here). — Mathieson et al. (2017)

[5] Hofmanová, Zuzana et al. “Early farmers from across Europe directly descended from Neolithic Aegeans.” Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America vol. 113,25 (2016): 6886-91. doi:10.1073/pnas.1523951113

[6] "The mixed genetic origin of the first farmers of Europe"

Nina Marchi, Laura Winkelbach, Ilektra Schulz, Maxime Brami, Zuzana Hofmanová et al. bioRxiv 2020.11.23.394502; doi: https://doi.org/10.1101/2020.11.23.394502

"We find that the vast majority of early farmers in our dataset had intermediate to light skin complexion, while HGs had a darker skin tone (Supp. Table 3). "

[7] Human Phenotypes - Gracile Mediterranid  

" Appears first in Mesolithic groups of Palestine (Natufians). " 

[8] Sophoclis Tragodiae superstites et deperdiratum Fragmenta. Ex recensione G. Dindorfii ( Annotationes etc.), - 256, Dionysius Halic. Antiq. I, 25. " Σοφοκλεί δ 'εν ινάχω δράματι ανάπαιστον υπό του χορού λεγόμενον πεποίηται ώδε 

 Ίναχε γεννάτορ, παί κρηνών

πατρός Ωκεανού, μέγα πρεσβεύων

Άργους τε γυναίκας, Ήρας τε πάγοις

Και Τυρσηνοίσι Πελασγοίς." σελ. 356

[9] ιδέ ανωτέρω, Scholiasta Apollonii Rh. I, 580. 

" Ότι δε οι αυτοί Πελασγοί και Αργείοι και Σ. εν Ινάχω μαρτυρεί, και οι Τυρρηνοί και οι Πελασγοί." σελ. 356 

[10] Mnamon, Ancient writing systems in the Mediterranean: A critical guide to electronic sources : Lymnian

"In any case, on the grounds of the above mentioned coincidences, we can say that the morphology and part of the lexicon of the Lemnian language (and some elements of syntax, as far as the texts provide evidence for it) are undoubtedly identical to Etruscan, from which the Lemnian language is distinguished only for some features" 

[11] Wikipedia - λήμμα: Η στήλη των Καμινίων

[12] David Anthony, "The Horse, the Wheel, And Language", σελ.14 

[13] ιδέ ανωτέρω, σελ. 50 

[14] Mallory, J. P. (1997), "Yamna Culture", Encyclopedia of Indo-European Culture, Fitzroy Dearborn, σελ.210-211

[15] David Anthony, "The Horse, The Wheel, And Language" σελ. 197-199 

[16] ιδέ ανωτέρω, σελ. 200

[17] ιδέ ανωτέρω, σελ. 201 

[18] Forschungsverbund Berlin e.V. (FVB). (2009, April 24). Mystery Of Horse Domestication Solved?. ScienceDaily. 

[19] Wilkin, S., Ventresca Miller, A., Fernandes, R. et al. Dairying enabled Early Bronze Age Yamnaya steppe expansions. Nature 598, 629–633 (2021). https://doi.org/10.1038/s41586-021-03798-4

[20] Kurgan Definition & Meaning - Dictionary.com

[21] Whittaker, H. (2014). Catalogue of Middle Helladic and Early Mycenaean Tumuli. In Religion and Society in Middle Bronze Age Greece (pp. 211-256). Cambridge: Cambridge University Press. doi:10.1017/CBO9781107279261.007

[22] David Anthony, "The Horse, The Wheel, And Language", σελ. 369 

[23] Tobias Krapf, Bronze and Early Iron Age Burial Tumuli Across the Western Balkans, 16 February 2018 

[24] Volker M. Heyd (2012), Yamnaya Groups and Tumuli west of the Black Sea. 

[25] Tobias Krapf, Bronze and Early Iron Age Burial Tumuli Across the Western Balkans, 16 February 2018

[26] Hammond, N. G. L. “Tumulus-Burial in Albania, the Grave Circles of Mycenae, and the Indo-Europeans.” The Annual of the British School at Athens 62 (1967): 77–105.

 

[27] David Anthony, "The Horse, The Wheel, And Language", σελ. 363-364 

[28] Haak, Wolfgang et al. “Massive migration from the steppe was a source for Indo-European languages in Europe.” Nature vol. 522,7555 (2015): 207-11. doi:10.1038/nature14317

[29] Lazaridis, Iosif et al. “Genetic origins of the Minoans and Mycenaeans.” Nature vol. 548,7666 (2017): 214-218. doi:10.1038/nature2331

[30]Eupedia, Haplogroup R1b, Y-DNA

 

[31] Eupedia, Linguistics, Germanic words of non-Indo-European origin 

[32] Wikipedia, Δίας 

 

[33] Wikipedia, Divine Twins 

[34] Lazaridis, Iosif et al. “Ancient human genomes suggest three ancestral populations for present-day Europeans.” Nature vol. 513,7518 (2014): 409-13. doi:10.1038/nature13673

* Διαβάστε την παραπομπή για να μάθετε περί των φυλογενετικών και της εξάπλωσης της απλοομάδας. 

Σημείωση Σ.Ο. : θα δεχτούμε με χαρά οποιαδήποτε εποικοδομητική κριτική ή ενστάσεις προς την εγκυρότητα του άρθρου. Για όποιες ερωτήσεις, αναρτήσατε σχόλιο ή στείλατε στην ηλεκτρονική μας διεύθυνση